No shows in de forensische ggz

Iedere behandelaar herkent wel de situatie dat hij of zij zit te wachten op een cliënt die niet verschijnt. Voor de behandelaar is het demotiverend om een gesprek voor te bereiden maar het vervolgens niet uit te kunnen voeren en de cliënt is er niet mee geholpen.

Het niet verschijnen op de afspraak zonder bericht of korter dan 24 uur van tevoren de afspraak afzeggen wordt no show genoemd. Onderzoeken in de ambulante forensische ggz tonen no show percentages van 24.9% tot 31.45%. De gevolgen van no shows zijn merkbaar op diverse gebieden. In de eerste plaats vergroot het niet trouw nakomen van afspraken de kans op terugval in psychische problemen of delictgedrag (recidive). In de tweede plaats gaat kostbare therapietijd verloren: therapeuten wachten op cliënten die niet komen en kunnen deze tijd niet aan andere cliënten besteden die bijvoorbeeld op de wachtlijst staan en therapie nodig hebben. In de derde plaats wordt onderzoek naar de effectiviteit van therapieën bemoeilijkt omdat gegevens van cliënten ontbreken. Kortom, de consequenties van therapieontrouw reiken ver. Daarom is het belangrijk om te onderzoeken welke factoren no shows voorspellen. Een groter inzicht in deze factoren biedt een ingang om interventies te ontwikkelen die het percentage no shows verlagen en ervoor zorgen dat cliënten de behandeling afmaken.

In de literatuur worden verschillende voorspellers genoemd voor no shows in forensische poliklinieken: jonge leeftijd, vrouwelijk geslacht, agressie als aanmeldreden, verwezen worden door de reclassering in proeftijd, middelenmisbruik, gebrek aan steun van familie, beginfase van de behandeling en negatieve houding ten opzichte van behandeling. Om meer inzicht te krijgen in de prevalentie en voorspellers van no shows is Willemien van der Kamp onder begeleiding van Joan van Horn op de Waag een onderzoek gestart. Het gaat om een retrospectief cross-sectioneel dossieronderzoek dat wordt gedaan aan de hand van een zelf opgestelde codeerlijst. Op dit moment is de ruwe data verzameld en wordt deze in SPSS bewerkt zodat de analyses uitgevoerd kunnen worden. De uitkomsten zullen over een jaar gepubliceerd worden.

Voor meer informatie: neem contact op met Willemien van der Kamp (wkamp@dewaagnederland.nl).